แฮนด์เบลล์ คือ ……
แฮนด์เบลล์ คือ เครื่องดนตรีชนิดหนึ่งที่มีลักษณะคล้ายคลึงกับกระดิ่ง มีรูปทรงที่สง่าและแพรวพราว อีกทั้งยังมีเสียงที่ไพเราะและก้องกังวาน ยามที่นักแฮนด์เบลล์บรรเลงร่วมกัน เสียงจากแฮนด์เบลล์ที่ต่างขนาดกันจะถูกประสานและร้อยเรียงเป็นบทเพลงเดียวกัน ทำให้ผู้ฟังก้าวเข้าสู่โลกแห่งเสียงดนตรีอันลึกซึ้ง
แฮนด์เบลล์เป็นเครื่องดนตรีที่เหมาะสมอย่างยิ่งสำหรับประกอบการเรียนพื้นฐานทางดนตรี โดยผู้เรียนจะมีโอกาสเรียนรู้การอ่านโน้ตดนตรี การนับจังหวะ การประสานงานระหว่างตากับมือ และทักษะเฉพาะในการบรรเลงแฮนด์เบลล์ การบรรเลงแฮนด์เบลล์มักเริ่มต้นที่คนละ 2 เบลล์ และเราเชื่อว่าในสักวันหนึ่ง ผู้เรียนคนนั้นอาจกลายเป็นผู้บรรเลงเดี่ยวที่สามารถบรรเลงแฮนด์เบลล์ทั้งชุดได้ด้วยตัวคนเดียว การบรรเลงในกลุ่มแฮนด์เบลล์นั้นต้องอาศัยทั้งทักษะการสื่อสารและการทำงานเป็นทีมที่ดี อีกทั้งยังต้องมีการช่วยเหลือเกื้อกูลกันระหว่างสมาชิกแต่ละตำแหน่ง การแสดงดนตรีแฮนด์เบลล์ที่สวยงามนั้น นอกจากจะต้องแสดงให้เห็นถึงจิตวิญญาณแห่งความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันของกลุ่มแล้ว ยังต้องทำให้ผู้ฟังสามารถตระหนักและรับรู้ได้ถึงคุณค่าและความงามแห่งชีวิตอีกด้วย
ตั้งแต่ช่วงสมัยก่อนที่ภาษาเขียนจะถูกคิดค้นขึ้น กระดิ่งและระฆังถูกใช้เป็นส่วนหนึ่งในการประกอบพิธีกรรมทางศาสนาในหลายๆส่วนของโลก แต่เมื่อเราพูดถึงเครื่องดนตรี “แฮนด์เบลล์” จุดเริ่มต้นคือช่วงศตวรรษที่ 17 ณ สหราชอาณาจักร
ในเวลานั้น ผู้ตีระฆังโบสถ์ฝึกเปลี่ยนลำดับการตีด้วยการขึ้นไปตีระฆังขนาดใหญ่บนยอดหอระฆัง สร้างเสียงสะท้อนดังกังวานไปทั่วพื้นที่ใกล้เคียง ทำให้ผู้ตีระฆังหันไปใช้ระฆังที่มีขนาดเล็กกว่า สามารถเรียกอีกชื่อได้ว่า “แฮนด์เบลล์” ในการฝึกแทน นอกจากพวกเขาจะสามารถฝึกซ้อมในที่ที่สบายกว่ายอดโบสถ์แล้ว ยังไม่เป็นการสร้างเสียงดังรบกวนคนในชุมชนอีกด้วย ต่อมาพวกเขาตระหนักว่าแฮนด์เบลล์เป็นได้มากกว่าเครื่องมือฝึกซ้อม คือเป็นเครื่องดนตรี ดังนั้นพวกเขาเริ่มบรรเลงเพลงคริสต์มาสและเพลงชีวิตคริสเตียนด้วยแฮนด์เบลล์ ก่อนขยายไปที่เพลงคลาสิกและเพลงป๊อป เมื่อมาถึงช่วงราวๆกลางศตวรรษที่ 19 การเล่นแฮนด์เบลล์จึงกลายเป็นที่นิยมอย่างมากและถูกแพร่หลายไปยังประเทศอื่น ๆ ทั้งในและนอกยุโรป
Whitechapel Bell Foundry (พ.ศ. 2113-2560: ค.ศ. 1570-2017) เป็นโรงหล่อระฆังที่เก่าแก่ที่สุดของอังกฤษ ระฆังที่มีชื่อเสียงโด่งดังมากมายจากทั่วโลกได้ถือกำเนิดขึ้นที่โรงหล่อระฆังแห่งนี้ เช่น ระฆังเสรีภาพ ระฆังบิกเบน ฯลฯ แฮนด์เบลล์จาก Whitechapel เริ่มผลิตออกมาประมาณช่วง พ.ศ. 2283 (ค.ศ. 1740) โรงหล่อแห่งนี้ต้องหยุดการผลิตไปอย่างน่าเสียดายเมื่อปี พ.ศ. 2560 (ค.ศ. 2017) เนื่องจากความต้องการระฆังในตลาดที่ลดลง
ครอบครัวแฮนด์เบลล์
Handbell
แฮนด์เบลล์จัดอยู่ในเครื่องดนตรีประเภทตี ตัวเบลล์ทำมาจากสัมฤทธิ์และด้ามจับทำมาจากพลาสติก บริษัทผู้ผลิตแฮนด์เบลล์มี 2 เจ้าใหญ่ในโลก คือ Schulmerish Bells, LCC (พ.ศ. 2478) ผลิต 7 อ๊อกเทฟ หรือ 85 เบลล์, และ Malmark Bellcraftsmen (พ.ศ. 2516) ผลิต 7 ½ อ๊อกเทฟ หรือ 90 เบลล์ ซึ่งในจำนวนนั้นรวมถึงแฮนด์เบลล์เสียงต่ำที่ทำจากอลูมิเนียม 2 อ๊อกเทฟด้วย
แฮนด์เบลล์ที่เรารู้จักในทุกวันนี้มีจุดเริ่มต้นมาจากประเทศอังกฤษเมื่อประมาณ 300 ปีที่แล้ว ก่อนที่จะแพร่หลายเข้าไปยังอเมริกาในช่วงศตวรรษที่ 18 ตอนกลาง และเข้ามาในเอเชียในช่วงศตวรรษที่ 20
การแสดงแฮนด์เบลล์มีอยู่ด้วยกันหลายรูปแบบ แต่ที่นิยมมากที่สุดคือคณะแฮนด์เบลล์ ที่ประกอบด้วยจำนวนสมาชิก 10 – 20 คน แต่ละคนจะมีหน้าที่รับผิดชอบคนละ 2 เบลล์หรือมากกว่านั้น สำหรับกลุ่มแฮนด์เบลล์ที่มีจำนวนสมาชิกต่ำกว่า 10 คนยังสามารถทำการบรรเลงเพลงได้ ยกตัวอย่างเช่น การบรรเลงสี่คน (ควอเทต) การบรรเลงเดี่ยว (โซโล) เป็นต้น ยิ่งไปกว่านั้นแฮนด์เบลล์ยังสามารถบรรเลงร่วมกับเครื่องดนตรีชนิดอื่น เช่น เปียโน ฟลุต เชลโล ฯลฯ ได้อีกด้วย
Handchime
แฮนด์ชาร์ม เป็นเครื่องดนตรีชนิดหนึ่งที่มีชื่อเรียกแตกต่างกันออกไปตามบริษัทผู้ผลิต โดยในปี พ.ศ. 2525 Malmark Bellcraftsmen เป็นเจ้าแรกที่ปล่อยชุด Choirchime® ออกสู่วงการดนตรี แฮนด์ชาร์มเป็นแท่งอลูมิเนียม รูปร่างคล้ายส้อมเสียง ติดลูกตุ้มด้านนอก น้ำหนักเบากว่าและราคาถูกกว่าแฮนด์เบลล์ เทคนิคการเล่นแฮนด์เบลล์หลายอย่างสามารถนำมาใช้กับแฮนด์ชาร์มได้ เสียงนุ่มนวลอ่อนหวานของแฮนด์ชาร์มสามารถทำให้นักเรียบเรียงเพลงหลายท่านนำแฮนด์ชาร์มและแฮนด์เบลล์มาบรรเลงร่วมกันเพื่อสร้างความหลากหลายให้กับดนตรี
ในปัจจุบัน มีสามบริษัทใหญ่ที่ผลิตและจำหน่ายแฮนด์ชาร์ม ได้แก่ “Choirchime®” ของ Malmark Bellcraftsmen (6 octaves; C2-C8), “ToneChime” ของ Suzuki Musical Instrucment MFG.CO.,LTD (4 ½ octaves; C3-G7) ซึ่งเริ่มผลิตในปี พ.ศ. 2529 และ “MelodyChime” ของ Schulmerich Bells (5 octaves; C3-C8) ที่เปิดตัวในปี พ.ศ. 2541
Silver Melody Bells
ซิลเวอร์เมโลดี้เบลล์ มีลักษณะเป็นระฆังทรงกระบอก เคลือบนิกเกิล เสียงก่ำกึ่งระหว่างแฮนด์เบลล์และแฮนด์ชาร์ม ผลิตโดย Schulmerish (2 octaves: C5-C7) เนื่องในโอกาสครบรอบ 25 ปีของ American Guild of English Handbell Ringers (AGEHR) ในปี พ.ศ. 2522
Hong Kong Youth Handbell Ensemble
Conductor: Emily Li
Belleplate
เบลล์เพลตเป็นแผ่นอลูมิเนียมรูปร่างคล้ายแฮนด์เบลล์ ติดลูกตุ้มแบบแฮนด์ชาร์ม แม้เสียงของเบลล์เพลตนั้นไม่ค่อยแตกต่างจากแฮนด์เบลล์หรือแฮนด์ชาร์มมากนัก แต่ก็มีเสน่ห์คนละแบบ เครื่องดนตรีนี้ผลิตโดย Belleplates Ltd. จากสหราชอาณาจักร (6 octaves: C2-C8) ซึ่งบริษัทนี้ได้รับรางวัลสาขา Best Use of Innovation ในงาน Best of Business Awards 2003 เมื่อเดือนมีนาคม พ.ศ. 2546